Blog ten, prowadzony w 2015 roku, nie jest już aktualizowany. Był poświęcony historii i teraźniejszości obszaru dzisiejszego Osiedla Krzyżowniki-Smochowice w Poznaniu. Autor gromadził i publikował materiały dotyczące wydarzeń, które miały miejsce na tym terenie od czasów średniowiecza – od 1388 r., gdy nazwa należącej do rycerzy maltańskich (joannitów) wsi Krzyżowniki po raz pierwszy została odnotowana w źródłach pisanych – aż po aktualne wydarzenia na Smochowicach. Czytelnik znajdzie tu również wyjaśnienie pochodzenia oraz znaczenia obu tych nazw.

czwartek, 19 marca 2015

Wybory do Rady Osiedla. Jedenaścioro i jeszcze jeden

Kandydaci 'Nowej Rady'
(kliknij, aby powiększyć)
Już w tę niedzielę mieszkańcy Krzyżownik-Smochowic wybiorą swoich przedstawicieli w samorządzie osiedlowym. Większa cześć kandydatów na radnych nie dostrzegła tego blogu albo jego istnienie zignorowała. Pocieszające, że nie wszyscy. 

Dwanaścioro kandydatów okazało życzliwe zainteresowanie. To miły gest, ale także dowód na cechującą ich zdolność dostrzeżenia nawet najdrobniejszych osiedlowych inicjatyw oraz umiejętność dopingowania mieszkańców do działania – w przypadku radnych i kandydatów na radnych to ważne zalety. Warto to odnotować i docenić. Również w niedzielę przy wyborczej urnie.

„11”
 
Przed kilkoma tygodniami w portalu społecznościowym facebook pojawiła się strona prezentująca sylwetki kandydatów do Rady Osiedla startujących jako jedna drużyna składająca się z trojga byłych radnych i ośmiorga osób, które wcześniej w radzie nie zasiadały, ale działały w tutejszych stowarzyszeniach i komitetach mieszkańców (o udział właśnie takich ludzi apelowałem we wpisie pt. Sejm niemy). Warto się ze składem tej osiedlowej jedenastki zapoznać, bo jest rzeczywiście interesujący (kliknij tutaj). Tworzy go  dwoje prawników: Bożena Stradowska-Adamska (od lat szefująca Zarządowi Osiedla) i Maciej Bedyński; dwóch informatyków – Przemysław Polcyn (absolwent University of West London) i Robert Błoszyk (wiceprzewodniczący stowarzyszenia Zachodni Klin Zieleni); lekarz Hanna Górzna-Kamińska – specjalista chorób dziecięcych, kardiolog (przewodnicząca Stowarzyszenia Zachodni Klin Zieleni); Marek Leśniak – inżynier budownictwa i społecznik; Dorota Matkowska – socjolog (współzałożycielka działającego na osiedlu stowarzyszenia Podnieś Głowę); Witold Puchalski – historyk i przedsiębiorca (aktywnie wspiera działalność sportową, jego syn jest znanym na osiedlu młodym podróżnikiem); Magdalena Ratajczak – przedsiębiorca (właściciel pierogarni „Cynamon”); Bożena Siekańska-Żłobińska – ekonomistka i przedsiębiorca; Elżbieta Węgrzynowicz – politolog (organizatorka zajęć pozalekcyjnych dla dzieci z osiedla oraz imprez dla seniorów).

I jeszcze jeden kandydat

Dwunastym kandydatem jest 23-letni Krzysztof Kruszka (kliknij tutaj) – potencjalnie najmłodszy członek samorządu Krzyżownik-Smochowic, elektronik, przedsiębiorca, organizator koncertów muzyki kameralnej i organowej w miejscowym kościele, człowiek, któremu pewnie uda się wreszcie ożywić stronę internetową Rady Osiedla i facebookowy profil  Nasze Krzyżowniki-Smochowice”. 

Zachęcam do wzięcia udziału w niedzielnych wyborach do Rady Osiedla Krzyżowniki-Smochowice, a kandydującym Czytelnikom tego blogu życzę wyborczych zwycięstw!  

środa, 11 marca 2015

Jedna karta, 30 kandydatów, 15 krzyżyków

Ul. Leśnowolska 35
Już za dziesięć dni, w niedzielę 22 marca br., w Poznaniu odbędą się wybory do Rad Osiedli. Mieszkańcy Krzyżownik-Smochowic będą mogli głosować w lokalu mieszczącym się w Zespole Szkół nr 1 przy ul. Leśnowolskiej w godzinach od  8.oo do 20.oo. 

Osiedle nie zostało podzielone na okręgi, dlatego wszyscy wyborcy będą obsługiwani przez jedną komisję; jednak nie należy spodziewać się tłoku, bo wybory do Rad Osiedli nigdy nie cieszyły się dużym zainteresowaniem mieszkańców (w wyborach w 2011 r. wzięło udział 12% uprawnionych). A szkoda, bo zakres działalności samorządów osiedlowych wciąż się powiększa, podobnie zresztą jak budżet, którym te samorządy dysponują. Zatem dobrze byłoby, gdyby w składzie rady znaleźli się ludzie kompetentni, dla których bycie radnym nie jest jedynym będącym w ich zasięgu „prestiżowym” stanowiskiem, na dodatek związanym z miłym bonusem w postaci 380-złotowego dodatku do stypendium, renty czy emerytury. Warto o tym pamiętać, bo w czasie trwania kadencji nawet najgorszy radny jest w zasadzie nieusuwalny.
  
Jeśli zainteresowanie wyborami mierzyć liczbą zgłoszonych kandydatów, to Krzyżowniki-Smochowice wypadają dość dobrze – w tegorocznych wyborach o 15 mandatów radnych osiedlowych ubiega się 30 kandydatów, gdy np. na sąsiedniej Woli czy w Kiekrzu wybory w ogóle nie będą organizowane, bo z trudem udało się tam znaleźć 15 chętnych do tego rodzaju pracy.

Podczas zbliżającego się głosowania każdy wyborca otrzyma kartę z ułożoną alfabetycznie listą 30 kandydatów, spośród których będzie mógł wskazać 15, czyli tylu, ile jest mandatów do rozdzielenia. To ważne, bo o ile można postawić krzyżyk przy mniej niż piętnastu nazwiskach, o tyle postawienie szesnastego krzyżyka sprawia, że głos staje się nieważny. 

Spoglądając na tegoroczną listę kandydatów do Rady Osiedla Krzyżowniki-Smochowice trudno nie zaważyć, że o ponowny wybór zdecydowało się ubiegać zaledwie siedmiu byłych radnych, a więc mniej niż połowa składu rady wybranego w 2011 r. Jest to niewątpliwa porażka przewodniczącego Alojzego Szelejewskiego, który tym razem nie potrafił stworzyć zgranego zespołu chcącego kontynuować współpracę w kolejnej kadencji; nawet ci radni, którzy znów startują w wyborach zdają się być bardzo podzieleni, gdy chodzi o ocenę pracy byłego przewodniczącego. 

W połowie lutego w tym blogu ukazał się tekst pt. „Sejm niemy, czyli wybory do Rady Osiedla” zachęcający do zgłaszania kandydatur na radnych. W tym roku wystartowało ich 30, podczas gdy przed czterema laty 22; bardzo budujące jest, że przynajmniej trzy osoby zdecydowały się zgłosić m.in. pod wpływem lektury tego blogu (dziękuję za korespondencję). Być może radni kolejnej kadencji bardziej docenią media elektroniczne, które poprzednia rada tak bardzo zaniedbała ograniczając komunikację z mieszkańcami jedynie do pozostawiającej wiele do życzenia gazetki „Nasze Krzyżowniki-Smochowice”.

Może warto przy okazji nadchodzących wyborów zastanowić się nad poparciem kandydatur osób mogących wykazać się jakąś świeżością spojrzenia na sprawy Krzyżownik i Smochowic, a więc tych, które nigdy dotąd w radzie nie zasiadały, nawet się o to nie starały. Na liście znajduję wiele takich nazwisk. 

O kandydatach będę jeszcze pisać w kolejnych postach.  

środa, 4 marca 2015

Autobusem do Krzyżownik



Aż do połowy lat 50 XX w. do Krzyżownik nie docierała komunikacja miejska. Mieszkańcy, aby przyjechać do centrum Poznania musieli korzystać z autobusów Państwowej Komunikacji Samochodowej kursujących na trasie z Tarnowa Podgórnego, albo korzystać z trolejbusu, którego najbliższy przystanek znajdował się obok koszar na ul. Lotniczej, a od 1948 r. na ul. Santockiej (wpis dot. trolejbusów można przeczytać klikając tutaj). 

Autobus Star 52
W 1956 r. Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Poznaniu uruchomiło pierwszą linię autobusową przebiegającą przez dzisiejsze Osiedle Krzyżowniki-Smochowice. Była to linia nr 61, która łączyła Ogrody z Krzyżownikami. Trasa autobusu biegła ulicami Dąbrowskiego i Słupską, a jej przystanek końcowy znajdował się na tzw. kozim rynku, czyli u zbiegu ul. Słupskiej i Międzyzdrojskiej. Tabor, który obsługiwał te linie był rozmaity – ze wspomnień mieszkańców osiedla wynika, że stare angielskie laylandy wyposażone w wykonane w Polsce nadwozia oraz węgierskie mavagi szybko zostały zastąpione przez radzieckie ZISy, polskie stary (w 1955 r. MPK otrzymało pięć autobusów star i 15 ZIS), a na początku lat 60 także sany.

Autobus ZIS 155
Od 1 grudnia 1960 r. mieszkańcy Krzyżownik i Smochowic mogli korzystać z uruchomionej przez MPK linii podmiejskiej łączącej Ogrody z Tarnowem Podgórnym oznaczonej numerem 82; trasa biegła ulicą Dąbrowskiego, dalej przez Przeźmierowo i Sady, a przystanki końcowe znajdowały się – w różnych latach i w zależności od wariantu – w Lusowie, Lusówku, Tarnowie, Ceradzu Kościelnym, od 1969 r. w Górze, od 1976 w Ceradzu Dolnym, od 1987 w Rumianku, od 1988 w Grzebieniskach. 

Autobus San H100
W 1963 r. kursowanie rozpoczął autobus linii nr 67 z Ogrodów przez Krzyżowniki do Psarskiego. Jego trasa w większości pokrywała się z trasą autobusu nr 61, dlatego po pięciu latach, w 1968 r., obie linie zostały połączone i autobus linii nr 61 rozpoczął kursowanie aż do Psarskiego. To wówczas na liniach autobusowych obsługujących Krzyżowniki i Smochowice pojawiły się pierwsze jelcze – tzw. ogórki, najpierw w wersji krótkiej z przyczepą, a następnie przegubowej. 

Autobus Jelcz 272 Mex
W 1971 linia nr 61 miała dwa warianty: długi – do Psarskiego, i krótki (61 bis) – do ul. Santockiej. Przez osiedle przebiegała również trasa autobusu linii K łączącego Ogrody z Kiekrzem (linia została zlikwidowana w połowie lat 80. XX w.). 

1 czerwca 1973 r., w związku z likwidacją ostatnich połączeń trolejbusowych, których numery zaczynały się od 100 (do Smochowic kursowały trolejbusy linii 103) i w celu zwiększenia zakresu numeracji linii miejskich, nastąpiło przenumerowanie linii podmiejskich z przedziału 81-88 na przedział powyżej 100. Biegnąca przez Krzyżowniki-Smochowice podmiejska linia 82 otrzymała nr 102.

Autobus Jelcz 021
Od 1978 r. przez Smochowice-Krzyżowniki biegła trasa autobusu linii nr 114 łączącej Ogrody z Rokietnicą.

W 1979 r. linię nr 61, dotąd biegnącą do Pasrskiego, skrócono; odtąd jeżdżące nią autobusy dojeżdżały tylko do Krzyżownik, gdzie na wysokości dawnego folwarku miały przystanek końcowy (zlikwidowano również linię wariantową 61 bis). Od tego czasu Psarskie z Ogrodami łączyła linia nr 86. 

Latem 1981 r. pasażerowie linii nr 61 mogli przetestować autobus przegubowy Ikarus; węgierskie autobusy rozpoczęły regularne kursy do Smochowic i Krzyżownik w październiku tamtego roku, a zakończyły 26 lat później zastąpione przez niskopodłogowe autobusy marki Man, a następnie Solaris.

Autobus Ikarus 260
Od 1985 r. przez Krzyżowniki-Smochowice biegła kolejna linia autobusowa – nr 122, która łączyła Ogrody z Przeźmierowem i Torem Poznań (od strony Przeźmierowa). 

W 1987 r. linia nr 86, dotąd łącząca Ogrody z Psarskim, została przedłużona do Kiekrza, który w tym samym roku został przyłączony do Poznania. Niewielkiej zmianie uległ przebieg linii nr 86, która odtąd przecinała osiedle ulicami Santocką i Sianowską do Krzyżownik. 

W 1991 r. MPK wprowadziło wariantową linię nr 86 bis kończące bieg w Psarskim (linia ta funkcjonowała zaledwie kilka miesięcy).

W 1991 r. miasto Poznań podjęło decyzję o zaprzestaniu dotowania linii podmiejskich. W związku z tym podpoznańskie gminy rozpoczęły tworzenie własnych przedsiębiorstw komunikacyjnych. Likwidacji ulegały linie podmiejskie 114 (do Rokietnicy) i 122 (do Przeźmierowa), a linia 102 kursowała nadal, ale już jako prywatna. W tym samym roku miasto uruchomiło nocną komunikację autobusową; z Kaponiery do Smochowic i Krzyżownik rozpoczął kursowanie autobus linii N39 (we wrześniu 2004 r. jego numer został zmie9niony na 239).

Od tamtego czasu przez blisko ćwierć wieku przez Osiedle Krzyżowniki-Smochowice kursowały dwie linie miejskie: linia nr 61 łącząca Ogrody z Krzyżownikami, której trasa biegła ulicami Dąbrowskiego i Słupską, oraz linia 86 łącząca Ogrody i Kiekrz, która biegła ul. Dąbrowskiego, Santocką, Sianowską, Słupską, Chojnicką do ul. Wilków Morskich. 

Zmianę przyniósł dopiero rok 2014, kiedy 1 lipca Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne zlikwidowało linię nr 86 łączącą Ogrody z Kiekrzem i uruchomiło linię nr 56 biegnącą po tej samej trasie, ale tylko do Krzyżownik. Od tamtej chwili pasażerowie dojeżdżający do Kiekrza są obsługiwani przez wyznaczone autobusy linii nr 61 oraz autobusy linii nr 833 należące do gminy Rokietnica i kursujące w Poznaniu w ramach porozumienia z Zarządem Transportu Miejskiego.

(źródła: Grzywacz M., Kirych A., Komunikacja Masowa w Poznaniu w latach 1945-70, w: Kronika Miasta Poznania 1974 nr 4; Marchwicki J., Nadolski E, Sto lat komunikacji miejskiej w Poznaniu (1880-1980); Wojcieszak J., 12o lat komunikacji miejskiej w Poznaniu, Poznań 2000; Cyfrowe Repozytorium Lokalne Poznań; http://www.pozbus.kdr.pl/TPBUS/TPBUS_historia.html [dostęp: 4 marca 2015])